In zijn boek Het Godsinstinct beweert de atheïstische psycholoog Jesse Bering al dat bij de meeste atheïsten hun atheïsme slechts skin-deep gaat. Het atheïsme van de meeste atheïsten is een dun velletje, en als je daar even met je nagel overheen krast, zie je al gauw dat daaronder heel veel bijgeloof schuilgaat. Echt atheïsme, aldus Bering, is niets minder dan een radicaal nihilisme, en dat kunnen de meeste atheïsten gewoon niet aan. Allemaal onzin!, zo reageren de meeste atheïsten. God is een fictie, net als Sinterklaas of de Kerstman, wat Bering zegt is allemaal onzin! (Ik heb deze reacties in real life meegemaakt bij lezingen.) Berings bewering lijkt dan ook een slag in de lucht. Toch? Nee, niet meer. Berings statement heeft meer empirische verificatie gekregen. Want een aantal recente experimenten hebben laten zien dat atheïsten heel wat godvrezender blijken te zijn dan ze zelf denken…
(nieuwe) atheïsme
Soms is atheïsme wel degelijk een geloof
Onlangs stond er een sneue column van zelfverklaard columnist Arjan Lubach in de Volkskrant. Hierin beklaagt hij zich over “de vermenging van kerk en staat” op basis van zijn eigen bevindingen. Ik zal er maar geen woorden over vuil maken. Ik heb eraan gedacht om te reageren, maar aangezien wel duidelijk was dat Lubachs column meer zei over zijn eigen psychische gesteldheid dan dat het stuk argumenten bevatte, heb ik het maar laten zitten. Iemand die wel reageerde, was de Maastrichtenaar Jaap van der Wal. Van der Wal reageerde op voortreffelijke wijze. Echter, vandaag de Leidse atheïst en student Bart van der Meer met een opiniestuk, waarin hij Van der Wal verwijt van atheïsme een geloof te maken, en dat is het volgens Van der Meer niet. Maar Van der Meers stuk is verre van consistent.
De interessante correlatie tussen autisme en atheïsme
Ik ben al een aantal jaren geïnteresseerd in de cognitive science of religion, de cognitiewetenschappelijke benadering van religieus geloof. Uit dit veld van onderzoek is naar voren gekomen dat ideeën over God of goden te maken hebben met hoe de menselijke geest (mind) zich in sociale omstandigheden gedraagt. Gelovigen zien goden intuïtief als intentionele agenten … Lees verder
Nogmaals atheïsme, religie en geweld (gastbijdrage door Steven)
Het draadje over atheïsme en religie groeit uit zijn voegen. Met name Eelco en Steven discussiëren volop over de vraag hoe atheïsme en geweld zich tot elkaar verhouden, met name onder invloed van het denken van Richard Dawkins. Vandaag echter reageerde Steven (op Sander) met een zeer interessante bijdrage, die ik zo sterk vind en die naar mijn mening de discussie verder brengt, dat ik zijn reactie hierbij “promoveer” tot gastbijdrage op mijn blog.
Begint atheïsme een gevaarlijke cultus te worden?
Al eerder is er op dit blog gesproken over een link tussen atheïsme en geweld. Terwijl veel atheïsten naar religie wijzen als een grote bron van ellende in de wereld, is er een groeiend aantal mensen dat begint in te zien dat ook atheïsme zelf fanatieke trekken begint te krijgen. Een verontrustend artikel van de Britse schrijver Bryan Appleyard inThe New Statesman over de nieuwe God Wars lijkt dit vermoeden te bevestigen.