Treinreizen als spiegel van de samenleving (column)

door

Ooit, in een ver verleden waarin de ov-jaarkaart voor studenten nog gratis was en ze er onbeperkt op konden reizen, was het reizen met de trein een feest. Af en toe ging ik met een aantal vrienden vanuit Drachten een dagje naar Utrecht of Amsterdam. Eerst een eindje met de bus (ook gratis) van Drachten naar Heerenveen, daar begon dan onze grote reis met d trein. Spannend en ontspannend…

Die tijd is lang geleden. Niet alleen stelt de ov-kaart voor studenten niet veel meer voor, maar vooral het treinreizen is van alle vrolijkheid ontdaan. Ooit was het een luxe en een eer dat je met de trein mocht reizen, nu is het een noodzakelijk kwaad geworden.

Ook vanmiddag moet ik weer met de trein. Ik kijk er ontzettend tegenop. Het treinreizen is duur geworden, de treinen zijn veetransporten geworden, en dan mag ik vanmiddag vermoedelijk ook nog eens een plek zoeken temidden van het zich ophopende vuil dat door stakende schoonmakers niet langer wordt weggehaald.

Het treinreizen is niet langer leuk. Het is een noodzakelijk kwaad. Ik merk al wel dat ik vaker de auto neem als ik niet naar de Randstad hoef. Heerlijk ontspannen luisteren naar Radio 2 of naar een cd, zonder dat ik gedwongen rond moet hangen in de zweetgeur en bacillenbrei van andere reizigers. Bovendien kan ik mijn eigen tempo aanhouden, ben ik eigen baas, hoef ik mijn ruimte niet met andere mensen te delen, en ben ik niet afhankelijk van de nukken van het NS-personeel en -materieel.

Het punt is dit: toen ik nog student was, reisden we omdat we op de NS vertrouwden. Dat je met de trein reisde, was een teken van vertrouwen in de spoorwegmaatschappij, in het personeel en in het materieel. Dat vertrouwen is vandaag de dag weg. Uitgehold door de NS, door hebzucht en winstbejag van managers die de kaartjesprijzen omhoog joegen terwijl het comfort juist naar beneden ging. Maar ook de vele bezuinigingen door de overheid hebben aan die uitholling bijgedragen. Vertrouwen is omgeslagen in een diepgaand wantrouwen, een wantrouwen dat maar al te vaak bevestigd wordt door talloze vertragingen, stakingen, storingen, etc.

Het spel van vertrouwen versus wantrouwen – daar draait het in een samenleving om. Momenteel heeft wantrouwen het primaat. Wantrouwen van de burgers jegens overheden, instanties, instituten en bedrijven. Wantrouwen van overheden, instanties, instituten en bedrijven jegens klanten die allereerst als crimineel worden behandeld die respect eerst moeten verdienen.

Er moet een wissel om, maar niemand weet hoe. Het is echter te hopen dat het huidige wantrouwen snel omslaat in vertrouwen. Want op wantrouwen kan een samenleving niet gedijen. Een samenleving zonder onderling vertrouwen van de burgers is als een trein zonder rails: zo’n samenleving loopt vast.

6 gedachten over “Treinreizen als spiegel van de samenleving (column)”

  1. Ja, met de privatisering van de spoorwegen is men een weg ingeslagen die onherroepelijk eindigt bij station “chaos”. Helemaal omdat de spoorwegen bestaat uit 2 partijen, NS en Pro-Rail, die er volgens mij alles aan doen om elkaar de zwarte piet toe te spelen als er calamiteiten zijn. In plaats van samenwerken, lijkt het meer op tegenwerken. En de reiziger raakt dan vervolgens – heel begrijpelijk – het vertrouwen in de spoorwegen kwijt,

    Ooit voorzag Nederland in zijn eigen treinmaterieel met zijn eigen fabriek “Werkspoor”. Maar omdat de orders naar het buitenland stagneerden en “Werkspoor” met alleen nog leveringen aan het Nederlandse Spoorwegennet niet kon bestaan, is deze industrieel langzaam maar zeker afgestorven. Wat overbleef was een machinefabriek die uiteindelijk door een buitenlandse firma werd overgenomen. En dan wordt er materieel uit andere Europese landen besteld. Afijn, dat verhaal is bekend.

  3. Dit heet de moderne tijd ! De mensen uit de vroegere tijd wisten niet beter, dan dat het zo hoorde.
    De mensen van nu weten ook niet beter of het hoort zo, goed of niet. Maar hieruit blijk dus ook dat
    de mensen niet meer geïnteresseerd zijn in de andere mens (hun naasten)mensen weten niet eens meer wie er in hun straat wonen, zelfs kerken zijn meer bezig met geld, dan met de zieleheil van de mensen, heb je een paar keer niet betaald dan word je gerooieerd (heb ik zelf ondervonden)
    Alles draait om geld.

  4. Spoorwegmannen en spoorwegvrouwen hebben jarenlang gewerkt aan de opbouw van een goed wekende spoorweg zelfs tot buiten de landsgrenzen. Dat was blijkbaar een doorn in het oog van een groepje verwaande kwasten die hun eigen zweet nog moeten ontdekken maar de macht hebben gekregen om alles om zeep te helpen. Zij zijn het die de NS hebben geprivatiseerd. Zij zijn het die aan de basis liggen van het ongenoegen en onmacht van de huidige spoormensen, van het vastlopen van de eens zo goed geoliede machine. Zij zijn het die de veetransporten op de rails hebben gezet. Trouwens vee (?) bij mijn weten gaat het hier nog altijd om mensen. Drijfveer van dit alles, geld.
    Eigen tempo aanhouden, eigen baas, ruimte niet met andere mensen moeten of willen delen, niet afhankelijk van anderen zijn en het liefst gratis met de trein rijden op kosten van de overheid (gemeenschap). Met alle respect maar dat klinkt vrij egoïstisch in een wereld waarop 7 miljard mensen wonen

  5. Ik houd het maar bij mijn modelspoorbaan, alles goed onder controle en voor de rest gaat er niets boven eigen vervoer, ook als je in de file moet staan.

Reacties zijn gesloten.