KNAW en geloof & wetenschap (2)

Al eerder heb ik erover bericht: de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) gaat ook een aantal debatten organiseren omtrent de verhouding tussen geloof en natuurwetenschap. Lang was onbekend wat nu precies de bedoeling is, maar gistermiddag heb ik informatie ontvangen over een vijftal bijeenkomsten die in het najaar in de Beurs van Berlage in Amsterdam zullen plaatsvinden. Hieronder vermeld ik de informatie zoals ik die toegestuurd heb gekregen.

Weten
en/of Geloven

een reeks
dubbellezingen

 

georganiseerd
door

Koninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschappen

in
samenwerking met de

K.L.
Poll-stichting voor Onderwijs, Kunst en Wetenschap

september/november
2006

 

Inleiding

Minister
Van der Hoeven (OCW) heeft in 2005 de relatie tussen religie en wetenschap op
de agenda gezet. De (inmiddels alweer enigszins) geluwde discussie over
evolutie en Intelligent Design deed haar concluderen dat “het debat binnen
wetenschap en religie over de relatie tussen deze twee waardevolle pijlers van
onze samenleving kan bijdragen aan een beter begrip tussen verschillende
bevolkingsgroepen”. De Minister heeft vervolgens de President van de
Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen benaderd met het verzoek om
vanuit de KNAW een bijdrage te leveren aan dit debat.

 

Hoewel
Intelligent Design binnen de wetenschap geen serieuze status heeft, vinden de
ermee verbonden discussies onmiskenbaar een aanzienlijke maatschappelijke
weerklank. In dit maatschappelijk debat kan en moet de KNAW als ‘het geweten’
van de wetenschap in Nederland een rol spelen. Frits van Oostrom, sinds mei
2005 president van de KNAW, heeft zijn medewerking aan het initiatief van de
minister toegezegd en heeft de K.L. Poll-stichting voor Onderwijs, Kunst en
Wetenschap voorgesteld gezamenlijk een aantal publieksactiviteiten te
ontwikkelen over relatie en spanningsveld tussen wetenschap en religie, en de
maatschappelijke betekenis van de verhouding tussen geloof en wetenschap.

 

De aftrap
werd gegeven op 1 januari 2006 met een uitzending van het televisieprogramma
‘Buitenhof’, getiteld ‘God of Darwin’. Onder leiding van Paul Witteman
discussieerden de hoogleraren Cees Dekker (moleculaire biofysica TU Delft),
Robbert Dijkgraaf (natuurkunde UvA), Pieter Drenth (president ALLEA, emeritus
psychologie VU), Jan van Hooff (emeritus gedragsbiologie UU), Ronald Meester
(wiskunde VU) en universitair docent Marie José Duchateau (biologie UU) over wetenschap en religie.

 

Als
vervolg op deze geslaagde uitzending wordt nu een reeks dubbellezingen
georganiseerd voor een breed, intellectueel geïnteresseerd publiek. De lezingen
vinden plaats in de periode september t/m november 2006.

 

De reeks
bestaat uit vier dubbellezingen en een vijfde, afsluitende bijeenkomst. Het
overkoepelend thema van de reeks is ‘Weten en/of Geloven’. In de vier
dubbellezingen komen verschillende subthema’s aan bod. Telkens twee sprekers
belichten het subthema vanuit verschillende gezichtspunten. Bij iedere
dubbellezing is een cultureel intermezzo dat op een verrassende manier het
thema belicht. In de vijfde bijeenkomst vindt een inventarisatie plaats, met
een slotdebat tussen alle sprekers uit de reeks.

 

Voor alle
lezingen en ook het slotdebat treedt Inge Diepman op als moderator. Zij
introduceert de sprekers en leidt de discussie tussen de sprekers onderling, en
de sprekers en het publiek.

 

Locatie en
data

De
dubbellezingen vinden plaats in de Amvestzaal van de Beurs van Berlage aan het
Damrak in Amsterdam op vijf dinsdagavonden van 20.00 – 22.00 uur.

 

De data
zijn: 5 september, 3 oktober, 24 oktober, 14 november en 28 november 2006.
De toegang bedraagt € 2,50 per avond.
Reserveringen bij de K.L. Poll-stichting voor OKW, 020 623 5451, per email
okw@verstigt.nl, of via de website: www.klpoll.nl.

 

 

PROGRAMMA

 

Dinsdag 5
september 2006

 

Schiep God
de Mens of schiep de Mens God?

We weten
steeds meer over de oorsprong en ontwikkeling van het leven op aarde. Ongeveer
4.6 miljard jaar geleden was de aarde woest en ledig. Eén miljard jaar later
wemelde het van de bacteriën waaruit hogere levensvormen zijn ontstaan. We
weten veel over hoe dat gebeurde, maar weten we ook waarom? Is er nog ruimte
voor het scheppingsverhaal?

 

Evolutie
en levensovertuiging

Steph
Menken

Cees
Dekker

Intermezzo:
filosoof Job van Eck geeft enkele godsbewijzen: zoek de fout

 

 

Dinsdag 3
oktober 2006

 

Doodgaan
of doorgaan

In de
medische wetenschap betekent doodgaan verliezen (van het leven). Wie gelooft in
een leven na de dood, kan sterven zien als winnen. Er is een spanningsveld
tussen ‘weten’ en ‘geloven’, tussen fysiek sterven en de vraag wat er met de
ziel gebeurt. Ondertussen knutselt de wetenschap aan het leven: biotechnologie,
moleculaire genetica, plastische chirurgie, stamcelonderzoek. Mag men ingrijpen
in het leven? En waar liggen de grenzen?

 

Knutselen
aan de grenzen – grenzen aan het knutselen?

Ronald
Plasterk

Henk
Jochemsen

Intermezzo:
acteur Henk van Ulsen zegt Psalmen van Leo Vroman

 

 

Dinsdag 24
oktober 2006

 

Moraal en
evolutie: De schuldige aap?

Waarop is
onze moraal gebaseerd? Iedereen weet wat goed is en wat kwaad. In de Bijbel en
in de Koran staan geboden en verboden, maar komen normen en waarden van boven,
of is besef van moraliteit een biologisch gegeven? Moraal is een (veranderend)
product van evolutie – apen hebben ook een moraal. Maar we kennen ook een
absolute moraal – we streven naar het Goede zoals de wetenschap naar het Ware
streeft.

 

Streven
naar het Ware – en het Goede

Tijs
Goldschmidt

Wouter van
Beek

Intermezzo:
wordt binnenkort bekendgemaakt

 

 

Dinsdag 14
november 2006

 

De naakte
waarheid

Waarheid
wordt gezocht en geclaimd in het religieuze zowel als het wetenschappelijke
domein. Waarheid heeft verschillende betekenissen in die twee domeinen en wordt
op verschillende manieren gezocht. Wat zijn de vooronderstellingen van de
wetenschap? Hoe dogmatisch is het wetenschappelijk bedrijf? Hoe waar is de
bijbel? Is waarheid relatief?

 

Wetenschappelijke
dogma’s – kerkelijke waarheid

Sander
Bais

Bram van
de Beek

Intermezzo:
pianist Arjan Hageman speelt Bénédiction de Dieu dans la Solitude van Franz
Liszt

Kaarten kunnen worden besteld bij de K.L.Poll-Stichting (zie onder "Projecten" en vervolgens onder "Weten en/of Geloven").

EDIT, 29 augustus 2006: Voor het vervolg, zie HIER.