Al eerder heb ik erover bericht: de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) gaat ook een aantal debatten organiseren omtrent de verhouding tussen geloof en natuurwetenschap. Lang was onbekend wat nu precies de bedoeling is, maar gistermiddag heb ik informatie ontvangen over een vijftal bijeenkomsten die in het najaar in de Beurs van Berlage in Amsterdam zullen plaatsvinden. Hieronder vermeld ik de informatie zoals ik die toegestuurd heb gekregen.
Weten
en/of Geloveneen reeks
dubbellezingen
georganiseerd
doorKoninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschappenin
samenwerking met deK.L.
Poll-stichting voor Onderwijs, Kunst en Wetenschapseptember/november
2006
Inleiding
Minister
Van der Hoeven (OCW) heeft in 2005 de relatie tussen religie en wetenschap op
de agenda gezet. De (inmiddels alweer enigszins) geluwde discussie over
evolutie en Intelligent Design deed haar concluderen dat “het debat binnen
wetenschap en religie over de relatie tussen deze twee waardevolle pijlers van
onze samenleving kan bijdragen aan een beter begrip tussen verschillende
bevolkingsgroepen”. De Minister heeft vervolgens de President van de
Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen benaderd met het verzoek om
vanuit de KNAW een bijdrage te leveren aan dit debat.
Hoewel
Intelligent Design binnen de wetenschap geen serieuze status heeft, vinden de
ermee verbonden discussies onmiskenbaar een aanzienlijke maatschappelijke
weerklank. In dit maatschappelijk debat kan en moet de KNAW als ‘het geweten’
van de wetenschap in Nederland een rol spelen. Frits van Oostrom, sinds mei
2005 president van de KNAW, heeft zijn medewerking aan het initiatief van de
minister toegezegd en heeft de K.L. Poll-stichting voor Onderwijs, Kunst en
Wetenschap voorgesteld gezamenlijk een aantal publieksactiviteiten te
ontwikkelen over relatie en spanningsveld tussen wetenschap en religie, en de
maatschappelijke betekenis van de verhouding tussen geloof en wetenschap.
De aftrap
werd gegeven op 1 januari 2006 met een uitzending van het televisieprogramma
‘Buitenhof’, getiteld ‘God of Darwin’. Onder leiding van Paul Witteman
discussieerden de hoogleraren Cees Dekker (moleculaire biofysica TU Delft),
Robbert Dijkgraaf (natuurkunde UvA), Pieter Drenth (president ALLEA, emeritus
psychologie VU), Jan van Hooff (emeritus gedragsbiologie UU), Ronald Meester
(wiskunde VU) en universitair docent Marie José Duchateau (biologie UU) over wetenschap en religie.
Als
vervolg op deze geslaagde uitzending wordt nu een reeks dubbellezingen
georganiseerd voor een breed, intellectueel geïnteresseerd publiek. De lezingen
vinden plaats in de periode september t/m november 2006.
De reeks
bestaat uit vier dubbellezingen en een vijfde, afsluitende bijeenkomst. Het
overkoepelend thema van de reeks is ‘Weten en/of Geloven’. In de vier
dubbellezingen komen verschillende subthema’s aan bod. Telkens twee sprekers
belichten het subthema vanuit verschillende gezichtspunten. Bij iedere
dubbellezing is een cultureel intermezzo dat op een verrassende manier het
thema belicht. In de vijfde bijeenkomst vindt een inventarisatie plaats, met
een slotdebat tussen alle sprekers uit de reeks.
Voor alle
lezingen en ook het slotdebat treedt Inge Diepman op als moderator. Zij
introduceert de sprekers en leidt de discussie tussen de sprekers onderling, en
de sprekers en het publiek.
Locatie en
dataDe
dubbellezingen vinden plaats in de Amvestzaal van de Beurs van Berlage aan het
Damrak in Amsterdam op vijf dinsdagavonden van 20.00 – 22.00 uur.
De data
zijn: 5 september, 3 oktober, 24 oktober, 14 november en 28 november 2006.
De toegang bedraagt € 2,50 per avond.
Reserveringen bij de K.L. Poll-stichting voor OKW, 020 623 5451, per email
okw@verstigt.nl, of via de website: www.klpoll.nl.
PROGRAMMA
Dinsdag 5
september 2006
Schiep God
de Mens of schiep de Mens God?We weten
steeds meer over de oorsprong en ontwikkeling van het leven op aarde. Ongeveer
4.6 miljard jaar geleden was de aarde woest en ledig. Eén miljard jaar later
wemelde het van de bacteriën waaruit hogere levensvormen zijn ontstaan. We
weten veel over hoe dat gebeurde, maar weten we ook waarom? Is er nog ruimte
voor het scheppingsverhaal?
Evolutie
en levensovertuigingSteph
MenkenCees
DekkerIntermezzo:
filosoof Job van Eck geeft enkele godsbewijzen: zoek de fout
Dinsdag 3
oktober 2006
Doodgaan
of doorgaanIn de
medische wetenschap betekent doodgaan verliezen (van het leven). Wie gelooft in
een leven na de dood, kan sterven zien als winnen. Er is een spanningsveld
tussen ‘weten’ en ‘geloven’, tussen fysiek sterven en de vraag wat er met de
ziel gebeurt. Ondertussen knutselt de wetenschap aan het leven: biotechnologie,
moleculaire genetica, plastische chirurgie, stamcelonderzoek. Mag men ingrijpen
in het leven? En waar liggen de grenzen?
Knutselen
aan de grenzen – grenzen aan het knutselen?Ronald
PlasterkHenk
JochemsenIntermezzo:
acteur Henk van Ulsen zegt Psalmen van Leo Vroman
Dinsdag 24
oktober 2006
Moraal en
evolutie: De schuldige aap?Waarop is
onze moraal gebaseerd? Iedereen weet wat goed is en wat kwaad. In de Bijbel en
in de Koran staan geboden en verboden, maar komen normen en waarden van boven,
of is besef van moraliteit een biologisch gegeven? Moraal is een (veranderend)
product van evolutie – apen hebben ook een moraal. Maar we kennen ook een
absolute moraal – we streven naar het Goede zoals de wetenschap naar het Ware
streeft.
Streven
naar het Ware – en het GoedeTijs
GoldschmidtWouter van
BeekIntermezzo:
wordt binnenkort bekendgemaakt
Dinsdag 14
november 2006
De naakte
waarheidWaarheid
wordt gezocht en geclaimd in het religieuze zowel als het wetenschappelijke
domein. Waarheid heeft verschillende betekenissen in die twee domeinen en wordt
op verschillende manieren gezocht. Wat zijn de vooronderstellingen van de
wetenschap? Hoe dogmatisch is het wetenschappelijk bedrijf? Hoe waar is de
bijbel? Is waarheid relatief?
Wetenschappelijke
dogma’s – kerkelijke waarheidSander
BaisBram van
de BeekIntermezzo:
pianist Arjan Hageman speelt Bénédiction de Dieu dans la Solitude van Franz
Liszt
Kaarten kunnen worden besteld bij de K.L.Poll-Stichting (zie onder "Projecten" en vervolgens onder "Weten en/of Geloven").
EDIT, 29 augustus 2006: Voor het vervolg, zie HIER.