Ik heb vorige week net weer een boek uitgelezen wat werkelijk fantastisch is: het boek Vrijen, slapen, eten, drinken, dromen: Een dag uit het leven van je lichaam van Jennifer Ackerman (Amsterdam: Nieuw Amsterdam 2008. 336 pp. ISBN 9789046803677).
Terwijl wij iedere dag onze dagelijkse dingen doen – opstaan, ontbijten, naar het werk gaan, werken, lunchen, thuiskomen, eten, ontspannen, slapen – zijn er in onze lichamen talloze processen aan de gang, die we (gelukkig) meestal niet opmerken, maar die wel degelijk hun invloed laten gelden in de dingen die we doen. Met name de wijze waarop we de dingen doen en hoe we onze dag ervaren, is niet alleen afhankelijk van externe factoren (of je baby je ‘s nachts heeft wakker gehouden, of je baas een goed humeur heeft, je werklast, etc.), maar is ook sterk afhankelijk van lichamelijke processen. Veel van die processen zijn cyclisch van aard: er zitten heel wat biochemische klokken in ons lichaam, die ervoor zorgen dat wij adequaat kunnen functioneren.
Met name over die verborgen kant van ons bestaan, over de cyclische processen die in ons lichaam plaatsvinden, heeft wetenschapsjournaliste Jennifer Ackerman een prachtig en fascinerend boek geschreven, wat ook nog eens uitstekend vertaald is. Ackermans werk verscheen onder andere in National Geographic Magazine en de New York Times en werd meermalen bekroond. In 13 hoofdstukken, die chronologisch zijn ingedeeld aan de hand van de verschillende momenten van onze dagindeling, beschrijft ze o.a. wat er gebeurt als we wakker worden, hoe het komt dat we tijdens de lunch honger krijgen, waarom we na de lunch veelal last hebben van een dipje en wat we daartegen kunnen doen (nl. eraan toegeven), waardoor stress ontstaat, wanneer de beste tijd is om lichaamsbeweging te ondernemen, waarom we vooral ’s avonds (tussen elf en twaalf) seks hebben, en waarom we slapen en dromen.
Daarbij zijn het vooral de details die blijven hangen: waarom hete koffie lekkerder smaakt dan koude, waar eetlust ontstaat (maag of hersenen?), hoe slechte adem onstaat en hoe je het kunt voorkomen, waarom de een snel verkouden wordt en de ander niet, en waarom die verkoudheid vooral ‘s nachts doorbreekt, hoe beweging niet alleen ons lichaam maar ook onze hersenen stimuleert, waarom de ene persoon aantrekkelijker is dan de andere, waar een orgasme ontstaat (in de hersenen), en waarom we vooral ‘s ochtends vroeg (rond ongeveer 04.00 uur) beginnen te piekeren.
Niet alleen levert Ackerman inzicht in wat er zich onderhuids afspeelt, maar bovendien kan een ieder zich herkennen in de ervaringen die Ackerman beschrijft. Daarbij gaat ze uit van de nieuwste inzichten op medisch gebied, zoals uit de zeer uitgebreide bronvermelding achterin het boek blijkt. De hoeveelheid materiaal waaruit de schrijfster geput heeft is immens, en het is wonderbaarlijk hoe geordend ze alles op papier heeft gekregen, maar uit het dankwoord blijkt dan ook dat ze maar liefst vier jaar aan het boek gewerkt heeft.
Ackermans enthousiasme, fascinatie, en relativerende humor spatten van de bladzijden en werken aanstekelijk. Ze vertelt dat ze oorspronkelijk medicijnen wilde gaan studeren, maar dat ze dit voornemen liet schieten na een stressvolle periode. Afgaand op dit boek, denk ik dat ze de juiste keuze heeft gemaakt. Bovendien leest dit boek als een trein, of liever: het is als een ritje met de achtbaan, waarin je van de ene in de andere verbazing valt. Dit is zoals wetenschapspopularisatie hoort te zijn: een wetenschappelijk verhaal vertellen wat dicht bij de lezer komt, en wat ook nog lang na het lezen blijft hangen. Dit boek maakt je bewust van een onderhuidse werkelijkheid die voor de meesten van ons onzichtbaar is, maar die ons dagelijks doen en laten beïnvloedt. Bovendien heeft dit boek de potentie om de manier waarop je je dagelijkse leven leeft en beleeft te veranderen (bij mij was dat zeker het geval). Een fantastisch boek!
Lees HIER de achterflap van het boek.
Bedankt Taede, voor het review. Komt er onopvallend nog het woord ‘evolutie’ in voor, of is het ‘geschikt gemaakt’ voor Amerikaanse publiek? (staat het e-woord in de index?)
Ik heb nu dik eenderde van het boek gelezen, en ik moet zeggen, het valt me vies tegen. Een opeenstapeling van interessantige feitjes en leukige citaatjes, aaneengebreid met een pseudo-humoristische verteltoon. Ik lees graag populair-wetenschappelijke boeken, van schrijvers die over literair talent beschikken, en die een complexe materie met een woelige geschiedenis tot een samenhangend verhaal kunnen maken. Die boeken zijn er. Het boek van Jennifer Ackerman kan er niet aan tippen.