Enige filosofische bespielingen n.a.v. een kikker en een iPhone

Vandaag kreeg ik via Twitter een linkje naar een grappig filmpje waarin een kikker speelt met een iPhone. Bekijk hier het filmpje:

Ik vind het filmpje om meerdere redenen aardig. Een kind die het filmpje zou zien, zou wellicht zeggen: hé wat grappig, de kikker speelt een spelletje! In dat geval zou het kind intentionaliteit toeschrijven aan de kikker. Intentionaliteit die er niet is, want de kikker speelt geen spelletje. De kikker is namelijk een dier dat geen vrije wil heeft, althans niet wat zijn eten betreft. In zijn erg lezenswaardige boek De vrije wil bestaat niet neemt Victor Lamme de kikker als paradigma voor hoe hij de menselijke vrije wil ziet. Het happen van de kikker naar de beestjes op het scherm is namelijk geen spelletje, maar een reflexmatige handeling. Zodra een kikker iets ziet bewegen dat de vorm heeft van een kruipend beestje, hapt ie. Zo, stelt Lamme, zit ook de mens in elkaar, ofschoon die wat complexere hersenen heeft. Ook menselijke handelingen zijn uiteindelijk slechts reflexmatige handelingen. Met andere woorden, de jongen die de iPhone vasthoudt, doet dat ook niet uit vrije wil, maar uiteindelijk is het een reflexmatige handeling. Hij kan niet anders.

Kijk, ik kan me dat wel voorstellen als de kikker hem bijt en hij zijn duim reflexmatig wegtrekt (met kikker en al). Maar is de menselijke geest slechts een reflexmachine?

Leuke filosofische associaties bij zo’n Youtube-filmpje…

(Met dank aan Nadine Boke voor het twitteren van de link.)

3 gedachten over “Enige filosofische bespielingen n.a.v. een kikker en een iPhone”

  1. Een ‘reflexmatige’ post,
    de kikker reageert dus instinctief op allerlei behoeftes, het zou zeker tot grappige situaties leiden als je dat zou toepassen op de mens. Dergelijke automatismen hebben een zin, wanneer je bv. op de weg loopt en er dreigt gevaar. In een restaurant zou het minder leuk eraan toe gaan, en geen vrouw meer veilig op straat (kikkers schijnen ook seksueel geen enkele remmingen te hebben). Blijkbaar werkt een mens zo dus niet.

Reacties zijn gesloten.