Ziek van de Olympische Spelen

Ik laat me niet zo heel vaak uit over politiek op mijn weblog. Toch kan ik me vandaag even niet bedwingen en moet ik dus even een “splinter” plaatsen. Ik word namelijk helemaal ziek van de Olympische Spelen – en dan niet het feit dat er zoveel over de OS te doen is op tv of in de kranten – nee, gewoon het feit dat ieder weldenkend en kritisch mens aan alle kanten kan opmerken dat de Spelen van 2008 een ongelooflijk onwelriekende geur verspreiden.

Het is immers een ongelooflijk gemiste kans: het IOC, inclusief onze eigen kroonprins Willem Alexander, hadden de mogelijkheid om China eens onder druk te zetten wat betreft mensenrechten. En wat blijkt nu? Ze hebben het op een akkoordje gegooid. China blijft gewoon doen wat het altijd doet, de situatie is er niet beter op geworden; integendeel, Amnesty International schrijft dat het zelfs erger geworden is, omdat China harder tegen activisten en criticasters is opgetreden.

Het IOC heeft zich gewoon voor het karretje van de Chinese overheid laten spannen, zo blijkt ook nu weer met die hele kwestie rond internetcensuur. Er zal de komende tijd door kritische journalisten nog wel heel wat meer boven tafel worden gebracht.

Hebben sport en politiek niets met elkaar te maken, zoals het IOC altijd meent? Man, ga toch fietsen! Als je een dergelijk standpunt serieus neemt, ben je ofwel ongelooflijk dom of naïef, ofwel gewoon hypocriet. Het is je ogen sluiten voor de realiteit. Waar het immers allemaal om draait is (grof) geld verdienen. En dan heb je altijd met politiek te maken.

Let straks maar eens op hoeveel regeringsleiders bij de openingsceremonie aanwezig zullen zijn – allemaal impliciete steun aan de Chinese overheid. Neem eens onze eigen premier Balkenende, die in een interview met Met het oog op morgen het volgende zei:

SLOTBOOM:
En het Europees Parlement zegt van: de regeringsleiders moeten maar eens overwegen om niet te gaan naar die openingsceremonie.

BALKENENDE:
Ja, dat is een advies van het Europees Parlement.

SLOTBOOM:
Wat vindt u daarvan?

BALKENENDE:
Ik zie dat zelf anders. Ik heb aangegeven dat de Nederlandse regering gewoon het voornemen heeft aanwezig te zijn bij de openingsceremonie. Dat hebben we al tijdenlang gezegd. Staatssecretaris Bussemaker van sport en ik zullen er heen gaan, net zo goed als we dat vier jaar geleden ook hebben gedaan. Toen we trouwens ook wisten dat China natuurlijk de volgende locatie zou zijn voor de Olympische Spelen. Dus dat is onze visie.

…….

SLOTBOOM:
Een heel persoonlijke vraag. U zit daar straks op de tribune. Heeft u dan niet zoiets van: nu zit ik toch op de tribune bij een land waarvan de regeringsleiders er mooie sier mee maken, terwijl het dezelfde mensen zijn die die mensenrechten schenden. Is dat niet lastig?

BALKENENDE:
Als je nu zo gaat redeneren, dan zou de consequentie daarvan zijn dat je helemaal geen contact zou moeten hebben. Toen ik in 2004 daar was, heb ik natuurlijk ook gehoord van organisaties als Amnesty wat er gebeurt met de doodstraf en ontwikkelingen die op gespannen voet staan met mensenrechten. Toch, wetend hoe kritisch ook de situatie is, zoek ik dan liever het gesprek en de dialoog. En waarom zijn die contacten van belang? Omdat je natuurlijk ook hoopt en wilt dat zo’n land vooruitgang zal gaan boeken. We zien natuurlijk in nogal wat landen dat er ook sprake is van vooruitgang. Er zijn regimes waar het in het verleden veel erger mee was gesteld. Je ziet vooruitgang. Ik vind ook: als er kritische punten zijn, behoor je altijd daarover te spreken. Dat doen we ook. Maar om nou zomaar weg te blijven bij een ceremonie, ik weet niet of dat op zichzelf nu helpt.

Het is duidelijk: Balkenende en Bussemaker gaan op kosten van de belastingbetaler (jij en ik dus) naar de openingsceremonie om daar de Chinese overheid een veer in hun stijf dichtgeknepen poepert te duwen. Ik hoop dat die veer een scherpe punt heeft…

Ik heb mijn buik vol van de Olympische Spelen. Ik was eigenlijk van plan om toch wel wat ervan te gaan bekijken, maar ik ben zo ziek van al die hypocrisie rond de Spelen, dat ik de Spelen de komende tijd helemaal links laat liggen.

Oké, dat gezegd hebbende weer terug naar de orde van de dag…

8 gedachten over “Ziek van de Olympische Spelen”

  1. Beste Taede,
    is het ook niet wat naïef om van ‘gezagsdragers’ te verwachten bepaalde symbolische daden te stellen, maar als westerse consumenten wel de drijvende kracht te zijn achter de Chinese economie boom?

  2. Hallo Jona,
    Ik begrijp uiteraard ook wel dat de zaak voor de NL overheid ingewikkeld ligt – niettemin had ik gehoopt dat Balkenende etc. iets principiëler zouden optreden.
    Er wordt enorm gebakkeleid over bijvoorbeeld genetische screening, en achter dat gebakkelei zitten uiteraard religieuze motieven.
    Maar op een cruciaal moment dat de roep om gerechtigheid, die in het christelijk geloof zo hoog in het vaandel staat, ook echt in daden omgezet kan worden – namelijk door de Spelen te boycotten of tenminste een aantal symbolische daden te stellen zoals afwezig zijn bij de openingsceremonie (dat laatste zou een kleinigheid geweest zijn) – dan geven dergelijke CDA-christenbroeders niet thuis. Zelfs de Christenunie hoor je dan niet.
    En dat op een moment dat over de hele wereld door gewone burgers de luide roep van verontwaardiging klinkt over wat China doet.
    Dat geeft een uitermate wrange smaak. Wat mij betreft mogen alle politieke partijen die een “C” in hun naam hebben, die laten vallen. Ik verkeer liever in het gezelschap van atheïsten zoals Comte-Sponville, die een humanistische boodschap van liefde en gerechtigheid prediken, dan met huichelachtige gelovigen zoals Balkenende, Donner en nog een aantal. Ik begin me er steeds meer aan te ergeren…

  3. Beste Taede,
    Ik ga akkoord met het grootste deel van je betoog. Ik vind het gewoon een belangrijk (christelijk) principe om eerst naar de balk in mijn eigen oog te kijken. Als ik (als westers consument) niet los kan komen van de neiging om alles wat ik zou kunnen hebben, zo goedkoop mogelijk te willen hebben, kan ik van anderen toch niet vragen om principieel te zijn – als ik het zelf niet eens ben.
    Het zou van Balkenende ook niet erg principieel zijn om wel en masse handel te drijven met China, maar op de openingsreceptie vanwege principes dan weg te blijven… Dàt zou pas hypocriet zijn.
    [Noot: ik spreek vanuit mijn Belgische zelf als ik het heb over handel drijven met… Ik weet niet in hoeverre investeren in China (en omgekeerd) gepromoot wordt vanuit Nederland.]

  4. Jona, je hebt natuurlijk gelijk: het handeldrijven etc. is ook hypocriet – én het wordt in Nederland gepromoot (uiteraard, want alles wat de Nederlandse export ten goede komt, wordt uitgebaat).
    Maar ik ben ook realist; ik vraag niet het onmogelijke. Ik weet natuurlijk wel dat het handeldrijven met China toch niet staakt. Mij gaat het dan ook niet om “alles of niets”, maar om een symbolisch gebaar dat een duidelijk signaal af had moeten geven in de richting van de Chinese overheid. Zelfs dát kon er niet vanaf. Terwijl de OS zelf één groot symbolisch gebaar zijn, want je kunt moeilijk van een direct nut van sport spreken. Alle nut van OS is indirect (en economisch van aard).
    Als Balkenende had afgebeld voor de openingsceremonie – net als Zarkozy – dan was er niets loos geweest, maar had de NL overheid wel een signaal afgegeven dat ze het beleid van de Chinese overheid afkeurt en de veranderingen niet snel genoeg vindt gaan. Daar had de economie geen enkele schade door geleden.
    Maar affijn, ik ben gelukkig geen politicus. Ik sta alleen maar aan de kant en erger me erover. En schrijf er dan een stukje over op mijn weblog.

  5. Taede, het gras is me al voor de voeten weggemaaid. Natuurlijk heb je gelijk met je kritiek. Maar je vergeet dat Nederland zelf onder scherpe kritiek is gesteld wegens ons vreemdelingenbeleid, of die kritiek nu wel of niet terecht is. Wat doen wij aan het beleid van onze grote bondgenoot inzake Guantanamo? Even natuurlijk ligt er het feit dat Nederland zijn handelsbelangen in het oog houdt en dus niet weg wil blijven. Dat kun je afkeuren, maar je moet er rekening mee houden dat die belangen er zijn. Daarmee praat ik niets goed, maar toch: kijk eens naar de context van het beleid. Meedoen, mening laten horen, sporters niet monddood maken, dat zou goed zijn!
    Wim

  6. Nogmaals, Taede, ik moest zo even gaan eten en heb mijn reactie daardoor misschien wat te snel afgerond. Ik ken je goed genoeg om te weten dat wij elkaar op ethisch gebied niet te veel ontlopen. Toch verschil ik nu met jou van mening. Ik ga drie cases noemen om duidelijk te zijn in wat ik in mijn eerste reactie heb gesteld.
    1 China
    In China worden de mensenrechten op grote schaal geschonden. Die mensenrechten zijn ooit door de VN vastgesteld, toen de Westerse landen daar de boventoon voerden. Nu zijn er veel niet-westerse landen die de formulering best zouden willen veranderen. Daartoe behoort ook China. Wij hebben nog steeds het beeld voor ogen van die ene Chinese student voor de tank. Dat is zo’n twintig jaar geleden, de huidige studentengeneratie denkt er niet over zich te verzetten tegen de Chinese overheid.
    In elke krant, in elk weekblad en in overige magazines wordt nu veel aandacht besteed aan China. Dat is uitstekend. In veel artikelen wordt ook enig realiteitsbesef getoond. China is, zeker economisch, een wereldmacht en daar kun je niet aan voorbijgaan. Het investeert bijvoorbeeld in Afrika voor gigantische bedragen, veelal in niet al te democratisch geregeerde landen. Uiteraard moet dat rendabel zijn en in veel gevallen verwerft China daar een monopolie. Waarom? Omdat het geen scrupules vertoont inzake democratie in de landen waar het investeert. Een groot aantal landen in Afrika moet nu al als verloren terrein voor de westerse economie worden beschouwd. Herinner je je nog de Assuandam in Egypte? Die werd door de USSR gefinancierd, hoewel Egypte communistische onderdanen vervolgde. Over scrupules gesproken! In een land als China werkt een boycot eenvoudig niet. Het heeft zonder westerse investeringen een bloeiende economie bereikt en kan zonder het westen. Het is wel de vraag of wij zonder China kunnen. Dat staat nog te bezien. De VS en ook Europa wankelen economisch.
    Democratie is een relatief begrip. Het democratische Westen heeft geprobeerd de democratie over te planten in Afrika en Azië. Dat is tot nog toe schromelijk mislukt. Veel staatshoofden manipuleren verkiezingen, zoals bekend. Zimbabwe is wel een heel schrijnend voorbeeld. Algerije is interessant. De moslimmeerderheid dreigde daar indertijd aan de macht te komen langs democratische weg. Na door de islamitische partijen greep het leger in, waarmee de democratie verloren ging. Ook in de daarop volgende burgeroorlog hebben de islamieten het onderspit gedolven. Turkije net zo. Daar heeft het leger meerdere malen ingegrepen om de seculiere staat van Atatürk te handhaven. Moeten wij dit afkeuren? Hoe zou het er nu met de democratie in die landen voorstaan, als de legers daar niet hadden ingegrepen?
    In Irak en Afghanistan hebben de USA getracht een democratisch bewind te vestigen. Het resultaat is tot nu toe niet bemoedigend. Islamieten terroriseren elkaar daar op een afgrijselijke manier. De vraag is of de mentaliteit in veel landen rijp is voor een democratische regeringsvorm op westerse leest geschoeid. Trouwens, hoe staat het met de democratie bij ons? We weten allemaal hoe Bush de verkiezingen in 2000 heeft “gewonnen”. Bij de beslissende telling is gemanipuleerd en toen het Hooggerechtshof zich had uitgesproken, bleek bij de zoveelste tellingen Bush er met minder stemmen te zijn uitgekomen dan Al Gore. In veel Afrikaanse en Aziatische landen worden stemmen gekocht. Geld speelt ook een beslissende rol in de Amerikaanse verkiezingen. Obama heeft veel meer sponsors gevonden dan Hilary Clinton. Dus is hij nu Democratisch kandidaat. Zit ik fout als ik beweer dat kapitaal een beslissende invloed heeft op de uitslag van verkiezingen in de USA? Wij kennen in Nederland geen direct gekozen regering. De partij met de meeste stemmen komt lang niet altijd in de regeringscoalitie. Naar de mening van de stemgerechtigde wordt een maand voor de verkiezingen goed geluisterd. Daarna gebeurt dit niet veel meer. Een algemeen gehoorde klacht is dat de Kamerleden en gezagsdragers de mening van mensen niet serieus nemen. De vraag is of dit goed zou werken. Verdonk wil datgene tot beleid maken wat de Nederlanders op haar website zetten. Als zij de verkiezingen wint en haar “partij” in de regering komt, zouden we dan hiermee gelukkig zijn? kortom het ligt allemaal niet zo makkelijk als we met een pleidooi voor een boycot wel denken.
    De USA hebben buiten de door mij beschreven verkiezingsperikelen nog wel andere negatieve aspecten. Het aantal gedetineerden is schrikwekkend hoog, het aantal doodvonnissen evenzeer. Zwarten lijken veel crimineler te zijn, zo zou je denken, als je de aantalsverhoudingen ziet van gedetineerden en ter dood veroordeelden. Wij weten wel beter, maar moeten dan concluderen dat het juridische systeem niet goed werkt. De sociale voorzieningen zijn uitgesproken slecht, landen als Nederland vertonen de neiging hier een voorbeeld aan te nemen. Het aantal niet-verzekerden tegen ziektekosten is schrikbarend hoog. Wat doe jij, Taede? Ga jij een wetenschappelijke boycot propageren: geen wetenschappelijke congressen meer bezoeken, geen lezingen meer houden? Natuurlijk niet! Maar waarom dan wel een boycot van China voor wat de Olympische Spelen betreft? Het is misschien heel cynisch gezegd, maar zonder de Olympische Spelen zouden de Tibetaanse monniken niet zo’n overweldigende aandacht voor de wederrechtelijke bezetting van hun land hebben gekregen. Daar hebben ze terecht ook gebruik van gemaakt.
    Verslaggevers in China hebben geprotesteerd tegen het gedeeltelijk blokkeren van Internet. De Chinese regering was zo goed niet, of zij moest het aantal bereikbare internetsites uitbreiden. Contact onderhouden in plaats van boycot ten blijkt wel nut te hebben. Bedrijven die economische betrekkingen met China onderhouden kunnen eisen stellen voor wat de werkomstandigheden betreft.
    Ook ik heb een afkeer van wat Balkenende vaak te berde brengt. Maar daar heb je de democratie weer: van de regeringspartijen is het CDA de meest fortuinlijke partij bij de opiniepeilingen. Jammer, maar waar!
    Ik zal niet naar de Olympische Spelen kijken, mijn belangstelling ligt daar niet. Een goeie klassieker, zoals de Ronde van Vlaanderen en natuurlijk de Tour de France zet ik nog wel eens aan, dan wel op Canvas, want de commentaren van de Belgen zijn veel beter dan die van de Nederlandse commentatoren. Toch is er het dopingprobleem. Kom me er niet mee aan dat de organisatoren van de Tour de doping bestrijden! Dat lijkt wel zo, zoals vorig jaar Rasmussen en dit jaar Ricco hebben tot hun schade en schande gemerkt, maar dat neemt niet weg dat de Tourleiding dopinggebruik uitlokt. Als je zulke onmenselijk zware wedstrijden organiseert, moet je verwachten dat renners middelen gebruiken om hun conditie op peil te houden. Vorig jaar heeft een stevig aantal bekend doping te hebben gebruikt tijdens hun actieve periode. Armstrong stond ook zwaar onder verdenking, maar ontkent. Moet ik nu maar niet meer kijken? Het is een volledig commercieel gebeuren en heeft met sport niets te maken, maar……. Het obsedeert me. Daarmee is niets en alles gezegd. Andere mensen hebben dat bij voetbal en weer andere of dezelfde mensen kijken zo naar de Olympische Spelen. Dus kunnen de omroepen de uitzending niet boycotten. Het zou een revolutie veroorzaken. De tijd dat “we” niet naar Melbourne gingen, lijkt prehistorie te zijn.
    De wereld is onvolmaakt, omdat de mensen onvolmaakt zijn. Ken je de oude spreuk nog van pater Henri de Greeve en de door hem gestichte Bond Zonder Naam? “Verbeter de wereld, begin bij jezelf!” Wij Nederlanders hebben nog wel eens de neiging de wereld te willen verbeteren in plaats van onszelf.

  7. Uitmuntende column! Vooral wanneer het gaat om kritiek op christenpolitici. Knap dat je dat kunt. Inderdaad: voor Nederlandse christenpolitici zijn een handvol embryos belangrijker dan een miljard mensenlevens.
    Voor OS en voor de Three Gorges Dam moeten miljoenen Chinezen gedwongen verhuizen.
    Als je die angstige Tibetaanse monniken zag in de TVserie van Paul Rosenmöller, ze durven niet eens voor de kamera te praten uit angst voor represaille maatregelen, terwijl ze zoveel te vertellen hebben over onderdrukking door de Chinezen, dan krijg ik als niet-religieus mens een enorme sympathie voor die monniken en een enorme anti-pathie voor alles wat Chinees is. Wie eet er nog Chinees?

  8. Ik ben het volledig met je eens Taede, ook ik had gehoopt dat Nederland zich principieel op zou stellen in dit soort zaken, al is het maar vanwege de symbolische waarde.

Reacties zijn gesloten.